بازگشت
آيا ناتو تصميم جدي به عمليات فرامرزي دارد؟
محمد اسحاق فياض محمد اسحاق فياض

يكي ازجنرالان بلند پايه امريكايي بدين باوراست جريان جنگ درافغانستان و عراق برخلاف انتظار اين كشور و به ضرر امريكا به پيش مي رود. جنرال جان ناگر مسئول کمپ آموزشی نیروهای امریکایی برای افغانستان و عراق مي گويد: شبکه القاعده در عراق روبه شکست است اما این روند در افغانستان خلاف جهت است، جنگ افغانستان با کمبود شدید منابع مالی مواجه شده است و ادامه جنگ در اين كشور به منابع بیشتر مالی و همچنین کمکهای گسترده اقتصادی نیاز دارد. شورشیان در افغانستان از منابع تولید موادمخدر استفاده می کنند. وی افزود راههای سخت گذر، وضعیت جوی و تشکیل نشدن کامل ارتش و پلیس ملی افغانستان از مشکلاتی است که در برابر نیروهای آمریکایی قرار دارد. اوگفت اگرچه افغانستان سربازان سخت کوش و ورزیده دارد اما سطح پایین سواد آنان نسبت به نیروهای عراقی، مشکل دیگری است که در این کشور وجود دارد وشبه نظامیان گروه طالبان در افغانستان به اهداف موردنظر خود ضربات کشنده ای وارد کرده اند.

دراين كه شرايط براي كشور هاي خارجي درافغانستان سخت و دشوار شده است ترديد نيست و مقامات بلند پايه امريكا نيز بارها به اين چالش اساسي اشاره كرده است، اما سئوال اساسي اين است كه جامعه جهاني و كشورهاي عضوناتو تابكي به خيمه شب بازي هاي تروريسم در منطقه ادامه مي دهند؟ آيا تمام راهها براي برون رفت از بحران تروريسم در منطقه مسدود گرديده است؟ آيا سياست جنگي كه اكنون ناتو در پيش رو دارد دستآورد مثبتي به بار خواهد آورد؟

نيروهاي ناتو و ائتلاف در طول شش سال عزم خود را براي مبارزه باتروريسم و طالبان درافغانستان جزم كردند درحالي كه به خوبي مي دانند كه مركز تقويت نيروهاي طالبان و القاعده خارج از افغانستان است. از نظر نظامي نيز به اثبات رسيده است كه هرجريان مسلحي عقبه اي براي گريز و استراحت و تجديد قوا داشته باشد هرگز محو و نابود نمي گردد. طبيعي است ، كارشناسان نظامي ناتو وائتلاف به خوبي به اين امر واقفند و اين امر را به خوبي درك مي كنند. حال با درك اين حقيقت و وجود مستحكم ترين پايگاههاي گروههاي تروريستي در ايالت سرحد پاكستان چرا آنان هيچ اقدامي براي نابودي اين پايگاهها انجام نمي دهند؟ البته اين سئوال را ناتو و ائتلاف بايد شش سال پيش پاسخ مي گفت، اما سكوت اين نيروها در جواب دهي در مقابل اين سئوال آنان را در مرحله اي بحران رسانده است كه آشكارا اعتراف مي كنند جنگ در افغانستان برخلاف انتظار آنان پيش مي رود و نمي توانند ناامني ها را درافغانستان مهار نمايند. با توجه به اين نوع از عمل كرد ناتو بايد ازاين نيروها پرسيد كه اساس اين نيروها و نيز ونيروهاي ائتلاف براي سركوبي تروريسم در ايالت سرحد اصلا طرحي روي دست دارند؟ چه ملاحظاتي وجود دارد كه جامعه جهاني درمانده و خسته شاهد فعاليت هاي روز افزون تروريسم در ايالت سرحد پاكستان هستند و توسط اين نيروها هرروز سربازانش را از درجنگ از دست مي دهند ولي هيچ اقدامي براي نابودي اين پايگاهها نمي كنند؟ بيش از سه سال است  كه طالبان و القاعده به سرعت درحال تجديد قوا است و هرسال قدرت و نفوذ روز افزون در افغانستان و پاكستان بدست مي آورند و نيروهاي ائتلاف وناتو فقط چند بار در طول اين مدت طرح حملات هوايي و موشكي را بالاي پايگاههاي تروريست ها در ايالت سرحد مطرح كرده اما هيچ گاه گام عملي و كارساز را دراين راستا برنداشته است.

باآغاز شدن نبردهاي جديد پس از يك زمستان سرد و كولاكي، براساس گزارش برخي از خبرگزاري ها روز پنچشنبه هفته گذشته  نيروهاي ناتو قسمت هاي پايگاههاي تروريست ها را در آن سوي خط ديورند هدف گلوله باري سنگين قرار داده اند. سخنگوی اردوی پاکستان روز پنجشنبه ادعا کرد که در فیر های اسلحه سنگین قوای ناتو چهار پاکستانی کشته شده اند. این افراد درمنطقه وزیرستان شمالی و درخاک پاکستان هدف قرار داده شده است. حکومت پاکستان در واکنش به این عمل به نیروهای بین المللی در افغانستان شدیدا احتجاج نموده است. تورن جنرال اطهر عباس سخنگوی اردوی پاکستان مدعی است که قوای بین المللی پنج بار از خاک افغانستان با سلاح هاي سنگین به خاک پاکستان شلیک نموده که سبب کشته شدن دو زن و دو کودک شده اند.

اكنون سئوال اساسي اين است كه آيا اين عمل را مي توان تغيير تاكتيك جنگي اين نيروها عليه تروريسم قلمداد كرد؟ آيا ناتو تصميم  خود را پس از چند سال وعده و وعيد درمورد حمله به پايگاه هاي تروريست ها درايالت سرحد عملي مي سازد؟ هرچند كه ناتو پيش ازاين بارها اعلام كرده بود كه تازماني كه تروريست ها در لانه هاي امن در وزيرستان به سرببرند جنگ درافغانستان و چالش تروريسم در جهان خاتمه نخواهد يافت، در اين راستا تلاش هاي سياسي زيادي را بادولت پاكستان انجام دادند تا با اعمال فشار ازاين ناحيه بتواند، موقعيت تروريست ها را دراين منطقه تضعيف نمايد ولي اين تلاش هاهيچ گاه نتيجه مطلوبي به بار نياورد. تلاش دولت پاكستان براي تضعيف جريان هاي تندرو دراين كشور كه تا لال مسجد اسلام آباد را هم رسيده بود، منجر به درگيري بادولت پاكستان گرديد. هشتاد هزارنيروي نظامي پاكستاني درايالت سرحد يا عليه تروريست ها و تند روان جنگ نكردند ويا نتوانستندپايگاه هاي تروريست هارا از اين منطقه برچينند. به گروگان گرفته شدن صدها تن از نيروهاي ارتش پاكستان بدست تروريست ها نشان مي داد كه نيروهاي پاكستاني انگيزه قوي براي تضعيف و نابودي پايگاههاي تروريست ها دراين منطقه ندارند.

 درچنين وضعيتي آيا ناتو بازهم منتظر اقدامات نظامي پاكستان خواهد نشست تا شايد روزي اين پايگاهها از وزيرستان برچيده شود؟ هرچند گلوله باري روز پنچ شنبه ناتو به وزيرستان نشان مي دهد كاسه صبراين پيمان نظامي از فعاليت هاي تروريستي دراين منطقه لبريز گرديده امابايد پذيرفت كه حمله ناتو به خاك پاكستان كار آساني نيست. پاكستان هرگز چنين اجازه اي را به آنان نخواهند داد، حتي اگر نيروهاي تروريستي نه تنها وزيرستان بلكه اسلام آباد را هم به تسخير خود درآورند. ازطرف ديگر اگر وضعيت به همين منوال ادامه پيدا كنند خانواده هاي اروپايي و امريكايي كه فرزندان شان به عنوان سرباز درافغانستان كشته مي شوند اين سئوال را مطرح خواهد كرد كه اين وضعيت تابكي ادامه بايد پيدا كند؟ چرا تروريسم از اين منطقه ريشه كن نمي گردد؟

با توجه به اين پس منظرسال جديد خورشيدي مانند سال هاي قبل براي نيروهاي ناتو و ائتلاف سال پراز پارادوكس ها و خشونت ها خواهد بود، نه قادر است دست به حملات گسترده به ايالت سرحد عليه پايگاههاي تروريست ها بزند و نه قادر است تروريسم را در مرز هاي افغانستان مهار نمايد كه مهار نشدني است. در نتيجه به ناچار ناتو و ائتلاف دست حملات هوايي و ياگلوله باران محدود به خاك پاكستان مي زنند تا بردولت مردان پاكستان فشار وارد كنند كه دست به عمليات نظامي به ايالت سرحد بزند. ارتش پاكستان نيز دربرابراين فشارها به ناچار دست به يكسري عمليات نظامي زنند، از آنجايي كه هيچ انگيزه براي سربازان پاكستاني دراين نبرد وجود ندارد، از دستاورد قابل توجه نظامي برخوردار نمي گردند و براي دلخوشي كشور هاي غربي آمار بلند بالايي از كشته شدن تروريست ها ارايه مي دهند و جنگ بارديگر دراين منطقه خاتمه پيدا مي كند.

باآن كه ناتو خاك پاكستان رادرآغاز دوره جديدي از جنگ گلوله باران كرده است، كارشناسان براين عقيده اند كه هنوز زمان براي حمله گسترده ناتو و يا ائتلاف دراين منطقه فراهم نگرديده است و سال 2008 نيز بازهم در گردابي از پارادوكس ها و چالش ها ادامه خواهد يافت ولي ادامه اين چالش  ها ممكن است فرصتي را براي گروه تروريستي القاعده فراهم آورد تا يك 11 سپتامير ديگري را درجهان بوجود آورد و آنگاه ممكن است به عمق خطرپايگاه تروريست هاي بين المللي در وزيرستان پي برده شود.

 

 


March 23rd, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی